dr inż. Anna MAZUR – prof. PP, Politechnika Poznańska, plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań, Polska, e-mail: anna.mazur@put.poznan.pl
inż. Mikołaj KURZAWSKI – Politechnika Poznańska, plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań, Polska, e-mail: mikolaj.kurzawski@student.put.poznan.pl
inż. Grzegorz KOŁPOWSKI – prof. PP, Politechnika Poznańska, plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań, Polska, e-mail: grzegorz.kolpowski@student.put.poznan.pl
Otrzymano 1.04.2025. Przyjęto 16.04.2025
Abstrakt
Cel: Identyfikacja źródeł marnotrawstwa oraz ocena ich wpływu na efektywność procesów produkcyjnych w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Przedstawienie propozycji rozwiązań eliminujących zidentyfikowane źródła marnotrawstwa w procesach produkcyjnych.
Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Analiza literatury oraz innych dostępnych źródeł naukowych koncentrujących się na temacie usprawniania procesów i eliminacji marnotrawstwa. Dobór i zastosowanie odpowiednich narzędzi i metod potrzebnych do eliminacji zidentyfikowanego marnotrawstwa oraz do oceny ich wpływu na efektywność procesów produkcyjnych, tj.: obserwacja, wywiad, arkusz kontrolny, diagram procesu, analiza 5 Why oraz chronometraż.
Wyniki/wnioski: Przedsiębiorstwo jest zmuszone reagować na dynamiczne zmiany zachodzące w otoczeniu. Jedną z metod poprawy konkurencyjności, obniżania kosztów produkcji, przy jednoczesnym utrzymaniu oczekiwanego poziomu jakości produkowanych wyrobów, jest eliminacja marnotrawstwa, bardzo mocno osadzona w filozofii Lean. Warto być świadomym, że małe rozwiązania, jak na przykład zmiany organizacji pracy w kontroli jakości, poprawiają warunki pracy i efektywność pracy. Pracownicy również odczuwają poprawę komfortu pracy, co przekłada się na większą motywację do wykonywanej pracy.
Ograniczenia: Zastosowano jedynie wybrane metody identyfikacji marnotrawstwa oraz zidentyfikowano źródła marnotrawstwa jedynie w niektórych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przypadku przyszłych badań rekomendowane byłoby zastosowanie innych metod, które mogłyby okazać się skuteczniejsze w przypadku niektórych procesów.
Zastosowanie praktyczne: Wyniki oraz wnioski z przeprowadzonych badań stanowią potwierdzenie skuteczności zaproponowanych rozwiązań. Ponadto umożliwiają badanemu przedsiębiorstwu ich pilotażowe wprowadzenie jako gotowych usprawnień procesów produkcyjnych.
Oryginalność/wartość poznawcza: Metody eliminacji marnotrawstwa, zaproponowane przez autorów, bazują na znanych wcześniej rozwiązaniach. Jednakże zostały one rozwinięte i dostosowane do problemów wykrytych podczas kompleksowej analizy procesów w badanym przedsiębiorstwie.
Słowa kluczowe
marnotrawstwo, zarządzanie jakością, lean management