Kategoriazeszycie 3-2025, publikacja

dr Liwia DELIŃSKA – Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, ul. Armii Krajowej 101, 81-824 Sopot, Polska, e-mail: liwia.delinska@ug.edu.pl
dr Patrycja WYCISZKIEWICZ – Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Strategii Marketingowych, ul. Powstańców Wlkp. 16, 61-875 Poznań, Polska, e-mail: patrycja.wyciszkiewicz@ue.poznan.pl

Otrzymano 17.06.2025. Przyjęto 23.06.2025

ABSTRAKT

Cel: Celem artykułu jest identyfikacja i konceptualizacja wymiarów jakości usług na rynku imprez biegowych na podstawie dorobku modelu SERVQUAL oraz jego adaptacji w sporcie. Postawiono następujące pytania badawcze: PB1 – Czy klasyczny model SERVQUAL może zostać zastosowany do oceny jakości imprez biegowych? PB2 – Czy dotychczasowe modyfikacje tego modelu (EVENTQUAL, SPORTSERV, TEAMQUAL) w pełni odzwierciedlają specyfikę rynku biegowego?
Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Zastosowano trójstopniową procedurę badawczą – przegląd literatury dotyczącej modelu SERVQUAL i jego modyfikacji na rynku sportu, analizę desk research obejmującą dotychczasowe badania w tym zakresie oraz netnografię polegającą na przeglądzie wypowiedzi uczestników imprez biegowych w przestrzeni cyfrowej.
Wyniki/wnioski: Podstawowe wymiary SERVQUAL (namacalność, niezawodność, reagowanie, zapewnienie i empatia) w usługach biegowych pozostają istotne, lecz niewystarczające. Przeprowadzona analiza ujawnia konieczność wyodrębnienia dodatkowych kategorii: komunikacja (która zastąpiła reagowanie) i atmosfera. Zrezygnowano z wymiaru zapewnienia i ostatecznie zaproponowano siedmiowymiarowy model oceny jakości imprez biegowych.
Ograniczenia: Głównym ograniczeniem niniejszego badania jest to, że zaproponowany model oceny pozostaje na etapie konceptualnym. Wymaga on jeszcze empirycznego sprawdzenia wśród uczestników imprez biegowych, co autorki planują zrealizować w kolejnych fazach projektu badawczego.
Zastosowanie praktyczne: Zaproponowana koncepcja modelu stanowi narzędzie do oceny jakości imprez biegowych. W przypadku konkurencyjnego rynku tych usług regularna ocena jakości jest niezbędna dla utrzymania przewagi oraz skutecznego zaspokajania potrzeb uczestników.
Oryginalność/wartość poznawcza: Artykuł aktualizuje dotychczasowe metody pomiaru jakości usług, wskazując specyficzne dla rynku imprez biegowych wymiary oceny, dotąd nieuwzględnione w literaturze.

SŁOWA KLUCZOWE

jakość usług, SERVQUAL, imprezy biegowe, sport powszechny

inż. Grzegorz HAJDUK – Metrology Solutions Sp. z o.o., ul. Wrocławska 41-43, 56-400 Oleśnica, Polska, e-mail: g.hajduk@o2.pl

Otrzymano 27.04.2025. Przyjęto 18.06.2025

ABSTRAKT

Cel: Celem artykułu jest identyfikacja heurystyk wykorzystywanych przez audytorów w trakcie podejmowania decyzji oraz ocena ich wpływu na jakość i obiektywność procesu audytowego.
Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Zastosowano badanie ilościowo‑jakościowe. Kwestionariusz badawczy wypełniło 180 czynnych audytorów. Zebrane dane opracowano statystycznie (rozkłady procentowe, testy korelacji) oraz jakościowo (analiza tematyczna odpowiedzi otwartych).
Wyniki/wnioski: 83% respondentów deklaruje korzystanie z intuicji, 71% potwierdza wpływ pierwszego wrażenia, a 81% przyznaje się do zakotwiczenia w historycznych raportach. Ponadto 75% respondentów co najmniej sporadycznie ignoruje nieprawidłowości – głównie z powodu presji czasu i stresu. Analizy korelacyjne wykazały, że audytorzy z krótszym stażem częściej polegają na intuicji oraz efekcie pierwszego wrażenia.
Ograniczenia: Badanie oparto na doświadczeniach własnych respondentów, co może wprowadzać subiektywizm. Nie oceniano rzeczywistego wpływu heurystyk na faktyczne wyniki audytów.
Zastosowanie praktyczne: Wyniki wskazują obszary wymagające wzmocnienia szkoleń (profesjonalny sceptycyzm, świadomość uprzedzeń) oraz rozwoju narzędzi wspierających obiektywną ocenę.
Oryginalność/wartość poznawcza: Badanie dostarcza empirycznych danych o rzeczywistym zastosowaniu heurystyk w procesie audytu i identyfikuje istotne, dotychczas marginalizowane obszary ryzyka w ocenie audytorskiej.

SŁOWA KLUCZOWE

heurystyki, audyt, proces decyzyjny, intuicja, błędy poznawcze

mgr Anna WENDT – Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, Polska, e-mail: anna.wendt@pg.edu.pl

Otrzymano 9.06.2025. Przyjęto 17.06.2025

ABSTRAKT

Cel: Diagnoza, ocena i określenie wpływu stosowania koncepcji Lean Management na sukces organizacji w 27. edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości.
Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Badania wykonano za pomocą studium przypadku (case study). Przeprowadzono analizę materiałów źródłowych 27. edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości, tj. formularzy zgłoszeniowych zawierających autoprezentacje organizacji biorących udział w konkursie, raportów z samooceny i raportów oceny zewnętrznej organizacji przygotowanych przez ekspertów zewnętrznych (audytorów z renomowanej jednostki certyfikującej).
Wyniki/wnioski: Z przeprowadzonych analiz wynika, że stosowanie idei ciągłego doskonalenia, zgodnie z filozofią kaizen, a także wdrażanie narzędzi i technik Lean Management, istotnie przyczyniają się do wysokiej oceny organizacji w Konkursie o Pomorską Nagrodę Jakości. Wszystkie organizacje, które zakwalifikowały
się do grona finalistów w tej edycji konkursu, wykazują systemowe podejście do doskonalenia – prowadzą działania na rzecz standaryzacji procesów, ich optymalizacji oraz konsekwentnej eliminacji marnotrawstwa. Praktyki te są zgodne z kluczowymi założeniami zarówno modelu EFQM, jak i Lean Management. Trzy z analizowanych organizacji wprost odniosły się w swoich formularzach aplikacyjnych do wdrażania filozofii Lean jako fundamentu swojej strategii. Organizacje te zostały nagrodzone miejscami na podium w swoich kategoriach konkursowych, co stanowi silny dowód na to, że konsekwentne wdrażanie zasad Lean Management, przy zachowaniu zgodności z ramami modelu EFQM, przekłada się na wymierne sukcesy w konkursach jakości.
Ograniczenia: W opracowaniu odniesiono się do wyników badań dotyczących wybranej celowo, jednej edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości.
Zastosowanie praktyczne: Wyłonienie najlepszych organizacji leanowych wśród finalistów 27. edycji pomorskiej inicjatywy może posłużyć do wymiany dobrych praktyk w tym obszarze, np. podczas spotkań Klubu Pomorskiej Nagrody Jakości czy podczas konferencji branżowych. Opracowanie może też stanowić przewodnik dla potencjalnych uczestników takich inicjatyw. W artykule wskazano, jakie metody i narzędzia leanowe stosują laureaci konkursu, co może wzbogacić potencjał projakościowy w regionie.
Oryginalność/wartość poznawcza: Istnieje bardzo mała liczba publikacji dotyczących regionalnych konkursów jakości opartych na modelach doskonałości. Analiza wykorzystania koncepcji Lean Management przez finalistów 27. edycji konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości prowadzi do wniosku, jak ważne jest podejście oparte na tej koncepcji oraz, że ma ono realny wpływ na sukces w konkursie opartym na doskonałości organizacyjnej.

SŁOWA KLUCZOWE

ciągłe doskonalenie, EFQM, Pomorska Nagroda Jakości, Lean Management, cykl PDCA

prof. dr hab. inż. Zbigniew KŁOS – Politechnika Poznańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Transportu, ul. Piotrowo 3, 60-695 Poznań, Polska, e-mail: zbigniew.klos@put.poznan.pl
dr hab. Jacek KŁOS – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 8, 61-614 Poznań, Polska, e-mail: jacek.klos@amu.edu.pl

Otrzymano 14.05.2025. Przyjęto 29.05.2025

ABSTRAKT

Cel: Głównym celem jest przedstawienie niektórych panaceów, zwłaszcza „antykruchości” i „uważności”, na występujące w koncepcji świata BANI globalne wyzwania.
Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Podjęte zagadnienia mają kluczowe znaczenie dla refleksji nad możliwościami konfrontacji z wyzwaniami świata BANI.
Wyniki/wnioski: Analiza dostępnych propozycji wskazuje, że istnieją już racjonalne sposoby rozwiązywania problemów sygnalizowanych w idei świata BANI.
Ograniczenia: Przedstawione rozważania dotyczą zagadnień mających wymiar globalny.
Zastosowanie praktyczne: Podjęta w artykule problematyka winna inspirować osoby odpowiedzialne za rozwój organizacji, w tym zwłaszcza przedsiębiorstw przemysłowych, do refleksji, a następnie działań pozwalających z sukcesem konfrontować się z wyzwaniami świata BANI.
Oryginalność/wartość poznawcza: literatura dotycząca problematyki świata BANI, a zwłaszcza metod i środków radzenia sobie z jego wyzwaniami, jest bardzo ograniczona.

SŁOWA KLUCZOWE

świat BANI, wyzwania, kruchość – antykruchość, niespokojność – uważność